Owsica, glistnica, toksokaroza, bąblowica, lamblie itp.
Uwaga na brudne piaskownice
Zabawa w piasku jest jednym z ulubionych zajęć dzieci. Mimo, że place zabaw są coraz czyściejsze, nadal można w nich znaleźć liczne chorobotwórcze bakterie, grzyby, pierwotniaki i pasożyty, będące źródłem groźnych chorób zakaźnych i pasożytniczych, grzybic skóry i paznokci itp. Nie można więc bagatelizować problemu, jakim są brudne piaskownice. Szczególnie niebezpieczne dla zdrowia naszych dzieci są ukryte w nich odchody zwierzęce.
Lek. med. Iwona Ratajczak – pediatra, specjalista chorób płuc, kierownik Przychodni Ruczaj Zachodnia NZOZ Kraków-Południe przestrzega:
- Zabawa w brudnym piasku jest często przyczyną wielu schorzeń układu pokarmowego u dzieci. Nie sposób wyliczyć wszystkich, jakie mogą wyniknąć z kontaktu ze skażonym środowiskiem. Ich rozpiętość jest bardzo duża od biegunki do utraty wzroku, uszkodzenia wątroby, nerek. Jeśli widzimy, że dziecko wierci się, nie może spać, drapie się po pupie, miewa luźne stolce, mdłości, straciło apetyt, uskarża się na bóle brzucha, jest rozdrażnione i osłabione, można podejrzewać, że ma owsiki. Gdy jaja owsików trafią do jelit, wylęgają się z nich larwy, a z larw dorosłe pasożyty (przypominają białe niteczki o długości 0,5–1 cm). Leczenie trwa od 2 tygodni do miesiąca i polega na zażywaniu środków przeciwpasożytniczych. Ponieważ owsicą łatwo się zarazić, kuracja najczęściej potrzebna jest całej rodzinie.
Równie częstą, jak owsiki, ale groźniejszą w skutkach jest glistnica. U części osób zarażonych glistą ludzką występują objawy alergiczne, napady duszności, bóle brzucha, kolki, omdlenia, drgawki, wzdęcia, zaparcia lub luźne stolce, obniżenie zdolności do pracy i nauki. W czasie wędrówki larw przez płuca pojawia się ponadto zapalenie oskrzeli, odoskrzelowe zapalenie płuc lub naciek płuca. Niekiedy już tylko jedna glista wywołuje przykre objawy chorobowe, ale może się zdarzyć, że inwazja licznych nicieni przebiega bezobjawowo. Wszystko zależne jest od indywidualnej odporności człowieka. Śmiertelność przy niektórych powikłaniach glistnicy (zapalenie otrzewnej, ropień wątroby) jest znaczna.Leczenie polega najczęściej na jednorazowym podaniu leku, które czasem należy powtórzyć po 3-6 miesiącach.
Bardzo groźny przebieg ma także toksokaroza. Larwy toksokary (glisty psiej i kociej) przenikają z dwunastnicy do organów wewnętrznych – wątroby, płuc, mózgu, mięśnia sercowego, mięśni szkieletowych i gałki ocznej. Nasilenie objawów chorobowych jest niejednakowe u różnych osób i zależy od intensywności zakażenia i odporności organizmu żywiciela. Osoby dotknięte tą chorobą uskarżają się na objawy podobne do grypy - ogólne osłabianie, kaszel, bóle brzucha, mięśni i stawów, powiększenie węzłów chłonnych. Czasami pojawia się także świąd i zaróżowienie skóry. Najgroźniejsze przypadki choroby mogą zakończyć się utratą wzroku (odmiana oczna której towarzyszy pogorszenie widzenia, zez, zaćma, ślepota i bóle głowy), a nawet śmiercią spowodowaną dolegliwościami sercowo – naczyniowymi (zawały serca i udary mózgu), jeśli choroba nie jest na czas rozpoznana i leczona. Większość osób dotkniętych toksokarozą nawet nie zdaje sobie sprawy z faktu, że tę chorobę przechodziło, z uwagi na niewielkie nasilenie objawów. Nie pozostaje ona jednak bez wpływu na organizm – jej skutkiem może być rozregulowanie układu odpornościowego oraz wzrost podatności na różnego typu alergie. Często dopiero po kilku latkach można też zdiagnozować zakażenie tasiemcem bąblowcowym. Z jaj tasiemca wylęgają się larwy. Wędrują one do różnych organów (najczęściej wątroby). Osiedlają się w nich i tworzą wokół siebie torbiele. Rosną ok. 1 cm rocznie i dojść do 20 cm średnicy. We wczesnej fazie bąblowica nie powoduje dolegliwości. Z reguły wykrywa się ją przez przypadek (torbiele widać np. na USG czy rtg). Wyraźne objawy występują dopiero po kilku latach od zarażenia. Zależą głównie od tego, który narząd został zaatakowany. Jeśli to np. wątroba – mogą pojawić się bóle brzucha, utrata apetytu i żółtaczka. Leczenie polega na operacyjnym usunięciu pasożyta i stosowaniu leków. Pełna kuracja może trwać nawet 2 lata. Potem przez ok. 10 lat trzeba jeszcze robić kontrolne badania.
Innym z pasożytów są lamblie. Te maleńkie pierwotniaki zasiedlają przewód pokarmowy. Często jednak powodują niestrawność, utratę apetytu, bóle brzucha, tłuste stolce lub biegunki. Jeśli powędrują do dróg żółciowych, mogą wywołać stan zapalny. Leczenie polega na podaniu antybiotyków, środków przeciwpasożytniczych i witaminy C (lamblie nie lubią kwaśnego środowiska). Po ok. 3 tygodniach kurację trzeba powtórzyć.
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Krakowie, w związku z wytycznymi Głównego Inspektora Sanitarnego, mającymi na celu zapewnienia bezpieczeństwa dzieciom, przypomina więc o konieczności wzmożenia nadzoru nad piaskownicami na placach zabaw i terenach rekreacyjnych z uwagi na zagrożenie epidemiologiczne jakie mogą stanowić brudne piaskownice. Aby zminimalizować zagrożenie należy wymieniać piasek w piaskownicach bezwzględnie w okresie wiosennym i przynajmniej dwa razy w sezonie letnim. Zaleca się również ochronę piaskownic w postaci odpowiedniego ogrodzenia oraz osłon ochraniających przed zwierzętami. Na terenie, w którym zlokalizowana jest piaskownica powinna być widoczna informacja o zakazie wprowadzania do piaskownicy zwierząt.
(rp)